Lipödem

LİPÖDEM nedir ?
Lipödem bacakların ve bazen kolların anormal yağ tutması ile karakterli genetik geçiş gösteren (poligenetik)fonksiyonel bir sorundur. Bu kişilerde genetik soruna bağlı özellikle östrojen hormonu dengesizliği sekonder olarak bacaklarda yağ birikmesine neden olur. Aslında metabolik-hormonal bir sendromdur.
NOT: Sitede yer alan lipödem ile ilgili bilgiler özet niteliğindedir. Aşağıda kapağı görülen Dr. Karacalar tarafından yazılan “Lipödem ve Tedavisi” isimli kitabı okumanızı tavsiye ederiz.

Kalın bacak
LİPÖDEM teşhisi nasıl konur ?
Genellikle lipödemli kişiler alt tarafı kilolu olarak ya da lenfödem yanlış teşhisi ile karşılaşırlar.Sadece kadınları tutan bu soruna eşlik eden başka yakınmalar olabilir. Şişme, kolay morarma, bastırınca acıma hissi, hareket kısıtlılığı, uyuşma, sıcaklık-soğukluk gibi. Özellikle ileri evrelerde yaşam kalitesini etkilerken, önemli derecede psikolojik sıkıntı da yaratabilir. Spora ve diyete dirençli bacaklarda ki yağ birikimlerine yukarıda ki semptomlar eşlik ediyor ise bu lipödem lehinedir. Sadece bacaklarda yağlanmaya bağlı kalınlık ise bu lipohipertrofi lehinedir.Ağrı her hastada gözükmez.
Lipödemin evreleri nelerdir ?
Dört evresi vardır. Birinci evrede deri normaldir, bacaklar yağlı ve kalın görünür. İkinci evrede deride düzensizlik başlamıştır. Üçüncü evrede bölgesel yağ paketleri soruna eklenir. Dördüncü evrede lenf damarları da soruna dahil olur. Bu ileri evrede ayaklarda şişmeye başlar ve hastanın yaşam kalitesi epeyce bozulur.
Lipödemin tipleri var mı ?
Lipödemin farklı tipleri var. Tip 1 de, kalça ve üst bacak Tip 2 de dizleri de içine alır, tip 3 de ayakbileklerine kadar uzanır tip 4 te ise bacaklara ek olarak kollar dahil olur
Lipödeme eşlik eden sorunlar nelerdir ?
Bu kişilerde ileri yaşlarda eklem sorunları sıktır ve hareket kısıtlılığına bağlı obeziteye eğilim vardır. Lipödemli hastalarda varis sorunları ile çok sık karşılaşılır. Tiroid sorunları sıklıkla görülür. Psikolojik sorunlar, bağırsak sorunları diğer semptomlar arasındadır.
Lipödemde varis sorununa nasıl müdahale edilir ?
Eğer venöz sistemde önemli kapak yetmezliği varsa bunun lipödem tedavisinden önce yapılması önemlidir. Bu yoksa varis ya da kılcal damar tedavisi ile ilgili flebektomi, skleroterapi ya da lazer varis tedavisi en az 6 ay sonrasın da yapılabilir. Lipödem tedavisi toplar damar sorunlarının ilerlemesini engelleyecektir.
Lipödem ayırıcı tanısı nasıldır ?
Yüksek resolution ultrason, MR ve lenfosintigrafi başlıca yöntemlerdir. Lipödem lenf yolları ile ilgili bir rahatsızlık olmamasına rağmen lenf akımında bozulma sıklıkla görülür. MR da lipödemde normal deri kalınlığı görülürken çok yoğun yağ tabakası belirgindir. Lenfödemden kolay bir ayırıcı tanısı vardır, bir penset ile ayak parmak derisi tutulabiliyorsa bu lipödem lehinedir, tutulamıyorsa lenfödem.
Lipödeme özgü olan bir başka işaret manşon bulgusudur. İleri evre lipödemde, şişliğin bittiği ayakbileği ile ayak arasında kelepçe gibi bir çok net bir geçiş yeri sıklıkla bulunur. Şilte işareti olarak bilinen bulguda ise bacak derisi yatak şiltesi gibi olur. Bu durum evre 2 ve üzeri için geçerlidir. Lenfödemden ayıran bir diğer test “pitting” testidir. Kaval kemiği üzerindeki deriye bastırıldığında lipödem ya hiç çukurluk kalmaz ya da hafif kalır. Lenfödemde ise belirgin çukurluk oluşur.
Lipödem tedavisi nasıldır ?
Tedavide yağların alınması bacağı şekillendirirken, kişinin yakınmalarını önemli ölçüde azaltır ve hayat kalitesini arttırır. Üstelik ileri yaşlarda görülen ek sorunların gelişmesi de önlenmiş olur.Lipödem tedavisi liposuctionla başlar.Lipödem koruma programı ile devam eder.
Lipödem tedavisinde tüp mide ameliyatının yeri nedir ?
Lipödem tedavisinde yeri yoktur. Ancak ameliyata uygun olmayan obez hastaların riskli olmayan bir kiloya gelmesinde yardımcı olur. Lipödemli yağ dokusu bu tür operasyonlara bile dirençlidir.
Lipödem tedavisinde tedavi prensipleri nelerdir ?
Öncelikle sorunlu yağın olabildiğince uzaklaştırılması gerekir. Ancak lipödemde yağ alınması ile lipödemi olmayan bir kişiden yağ alınması prensipleri aynı değildir.
Lipödem tedavisinde hangi teknikler kullanılır ?
Lipödemin olduğu yer, sorunun derecesi ve evresine göre tedavi değişir.
Superdry liposuction kansız bir şekilde yağların alınmasını sağlar. Teknikte bacak bölgesi yağ dokusunda kansız bir ortam elde edilir ( adaptive pneumatic tourniquet system ). Özellikle bacak bölgesi ve ayakbileği yağ tabakası tek katlı olduğundan özenli ve hassas bir yağ alma işlemi gerekir. İşlem sırasında dokuda şişme olmaz. Bu durum hekime sonucu değerlendirme şansı verir. Karşı bacakla karşılaştırarak, simetriyi sağlama da oldukça yararlıdır. Bu nedenle ayakbileği, alt bacak, diz çevresi ve üst bacak alt bölgelerinde ideal şekillendirme şansı verir. İşlem sırasında toplar damarlarda kan akımı olmadığı için yağ emboli riskinin olmadığı varsayılır. Superdry 4d yaklaşımı ayrıca kas ve tendonların hareketini dikkate alarak ayakbileği ve baldır şekillendirmedir. Bu işlem hareket sırasında estetiği de dikkate alır.
Superdry liposuction tekniği Dr. Karacalar tarafından yayınlandıktan sonra, Amerika’dan Dr. Weniger tekniği kullanmaya başlamış ve superdry teknikle ilgili sonuçlarını yayınlamıştır. Fransa’dan Dr. Zahar benzer bir tekniği kullanıyor. İngiltere’den Dr. Dancey aynı tekniği kullandığı lipödem hastalarını konferanslarda paylaşmaktadır.İsveç’ten Dr.Bronson benzer bir tekniği lenfödem hastalarında bile kullanmaktadır. Superdry 4D nin sonuçları Singapur-Global Experts konferansında Dr.Karacalar tarafından anlatılmıştır.
Yöntemin eksisi ise iç bacak ve üst basene uygulanamamasıdır. Bu bölgeyi de içeren lipödemlerde klasik ıslak liposuction, vaser 4D ya da lazer 3D liposuction ile kombinasyonlar yapılabilir.
(Önemli Not: isim benzerliği nedeniyle “dry liposuction” ile karıştırılmamalıdır. Dry liposuction kanlı ve kullanılmayan bir yöntemdir. )
Basen ve iç bacakları tutan lipödemde ise sadece yağı almak değil doku sıkılaşmasını da uyarmak gerekir. Bu nedenle bu bölgelerde yağ dokusuna spesifik lazer lipolizler öncelikli yöntemdir. Bu lazerler arasında özellikle üç dalga boylu lazerler yağ parçalama yanında doku sıkılaştırma kapasitesi ile öne çıkar. Ancak bu sıkılaştırma oranı %20-30 u geçmez ve bazen etkili de olmayabilir. Sporun vermiş olduğu sıkılaşmanın yerini tutamaz.
Lazerin doku altında ısı hasarı oluşturma riski vardır. Özellikle ayakbileklerinde dokunu ince yapısı nedeniyle ısı hasarı ve buna bağlı renk koyulaşması olabilir. Diğer kanlı liposuction teknikleri gibi yağ emboli riski vardır. Bacak içinde doku sıkılaştırma özelliğinden bahsedilse de bunun pratik değeri yoktur. Ancak yüzde ve boyunda doku sıkılaştırma etkisi olumlu yöndedir.
Vaser ya da daha yeni versiyonu olan Vaser 4D özellikle karın ve bel bölgesinde ki kasları ortaya çıkarmada erkeklerde tercih edilir. Diğer kanlı liposuction teknikleri gibi yağ emboli riski vardır. Kesi yerlerine deriyi yakmaması amacıyla port yerleştirildiği için diğer tekniklere göre daha fazla iz kalır. Alt bacak ve diz çevresinde kanülün düz olması nedeniyle kullanım zorluğu vardır. Çıkardığı ısı hasarı nedeniyle doku altında, doku altından geçen yapılara ve deri giriş yerlerinde yanık oluşturma riski bulunur. Doku içinde bıraktığı erimiş yağın seroma ve yağ kistleri oluşturma komplikasyonu görülebilir. Dr. Shiffman’a göre özellikle sinir kılıfında bulunan myelin dokusunun içerdiği yağ üzerine olumsuz etkisi nedeniyle sinir hasarı komplikasyonu görülebilir.
Vibro liposuction yöntemi kanülün ucunun titreşmesi ile yağların daha kolay mobilizasyonu sağlanarak çekilmesi prensibine dayanır. Özellikle superdry yöntemle birlikte kullanıldığında fibrotik lipödem olgularında ( yağ dokusunun aşırı sert olması) değerli ek bir yöntemdir. Yağların daha az travma ile alınmasında yardımcıdır.
Water jet teknik su püskürtmeli işlemi kolaylaştıran bir başka teknik olarak kullanılmaktadır. Isı hasarı oluşturmaması, yağların alınmasında işlemi kolaylaştırması gibi avantajları vardır. Ancak kansız değildir.
Klasik liposuction hala normal yağlanmada etkili bir yöntem olmasına rağmen lipödemde ilk sırada özellikle alt bacakta tercih edilmez. Üst bacakda kullanılabilir.
Lipödemde maksimum ne kadar yağ alınabilir ?
Liposuctionda ( klasik,vaser,laser) güvenlik sınırı 5-6 litredir. Beden ağrılığının % 5-6 ınden fazlasının alınmasında dolaşım sisteminde dengesizlik başlamaktadır . Bunun dışında çıkarılacak miktarlarda hemodinamik riskler ortaya çıkabilir. Hasta yağ emboli riski, ciddi enfeksiyon riski, tromboemboli riski gibi önemli sorunlarla karşılabilir.
Lipödeme stratejik yaklaşım gerekir. Ayakbileğinden kalçalara kadar önemli yağlanma olanlarda lipödemlerde ikinci bir seans çok daha doğru olur. İlk seanstan bir ay sonra ikinci seans genellikle lokal anestezi altında yapılabilir. Birinci seans ile hastanın hareketleri rahatlayacak, matabolik yükten kurtulduğu için kilo vermesi kolaylaşacak ve ikinci seansın daha basit olmasına yol açacaktır.
Aşırı yağ alımı bedende kan kaybı yanısıra, elektrolit dengesizliği ve uzun süre ameliyatta kalmaya bağlı sorunları getirir. Kan kaybını yerine koymak için kan replasmanı da uygun değildir. Kan nakli masum bir işlem olmayıp, beraberinde kan reaksiyonu,asit-baz denge bozukluğu ve viral hastalıkların geçiş riski gibi pek çok sorunu içerir.
Yöntemin Lenfatikler üzerine etkisi nedir ?
Yöntemin damarlar üzerine etkisi nedir ?
Lipödem tedavisinde germe işlemleri yapılır mı ?
Özellikle ileri aşama lipödemlerde bacak içi spiral germe, üst bacak germe tedavi planına eklenir. Bu tür durumlarda germe dışında hiçbir yöntem fazla deriyi ortadan kaldıramaz. Germeyi liposuction yapıldıktan sonra bir süre beklenip yapılması daha doğru olacaktır.
Lipödem ameliyat sonrası bakım ve iyileşme nasıldır ?
Ameliyat sonrası LipoCare programı uygulanır. Bunun içinde anti ödem çorap,lenf drenaj, anti ödem enjeksiyonlar, stretching ve tonik eksersizler bulunur. Özellikle ilk üç ay yüksek basınçlı bilinen markaların çorapları önerilir. Yatak istirahatine gerek yoktur. Hastalığın özel bir diyeti olmasa da kaçınması gereken bazı yiyecekler vardır. Antinflamatuvar besinleri içeren diyet tavsiye edilir. Bu hastalarda gereksiz diyete bağlı ek strese neden olup uzun dönemde fayda sağlamaz. Sağlıklı beslenme ile kilo kontrolü önerilir. Tedavi programımız içerisinde lipödemi alevlendiren yiyecek listesi verilerek bundan kaçınılması istenir.
Lipödem ameliyatı sonrası tekrarlama riski var mıdır ?
Lipödemi kontrol altına almanın tek yolu olabildiğince yağları uzaklaştırmaktır. Ancak geride hiç yağ bırakmamak mümkün değildir. Bu hastalık poligenetiktir. Bu sorun DNA larınızda hep kayıtlı kalacaktır. Ancak liposuction sonrası lipödem yaşam tarzı değişikliği sonrası, pek çok hasta sorunu kontrol altına alabilmektedir.
Lipödem tedavisinde diyetin yeri nedir ?
Venolipödem nedir ?
Kaslı Lipödem tedavisi ?
Baldır kaslarının aşırı gelişmiş olduğu lipödemlerde incelme yeterli olmayabilir. Aşırı gelişmiş kasın kendisi de ağrı yapabilir. Bu durumda kas inceltme eklenebilir.
Lipödemde ki yağ dokusunun diğer dokulardan farkı nedir ?
Lipödemin ameliyatsız tedavisi var mı ?
Sporla ya da diyetle bu sorun çözülemez. Basınçlı çorap kullanılması şişliği azaltır ancak yağlar üzerine hiçbir etkisi yoktur. Lipödemi tedavi eden bir diyet programı bulunmuyor. Lipödem diyete dirençli bir sorun olarak bilinir. Ancak kişiye özel zararlı besinler yasaklanabilir. Bazı bayanlar alkol alımı sonrası şikayetlerin arttığını bildirilmiştir. Ancak sorunun ilerlemesini yavaşlatıcı yangı giderici diyetin yararlı olabileceği düşünülmektedir. Eksersizler arasında özellikle yüzme gibi yatay sporlar etkili olur. Yürüyüş ve bisiklete binme dolaşımı arttırdığı için önemlidir. Ancak özellikle dize yük bindiren ağır sporlardan kaçınılmalıdır. İleri yaş, diyabet, tansiyon ya da başka ciddi hastalıkları olan kişilerde en azından sorunun ilerlemesinin durdurulması için yukarıda yazılı bilgiler uygun olacaktır.
İleri yaşlarda lipödem cerrahisinin riski var mıdır ?
İleri yaş, diabet, kalp sorunları olan obez hastalarda her tür cerrahi risk taşır. Bu hastalarda kontrollü bir şekilde diz gibi belirli bölgelere rahatlatıcı işlemler yapılabilir.
Sağlık sorunu olanlarda lipödem tedavisi yapılabilir mi ?
Önemli sağlık sorunu olanlarda konservatif yöntemlerle hastalık kontrol altında tutulabilir. Superdry 4d lipo tansiyon sorunu olan hastalarda da kullanılabilir.
Bacaklarda şişliğe neden olan diğer sorunlar nelerdir ?
Sistemik nedenler…
Kalp yetmezliği
Böbrek yetmezliği
Albumin düşüklüğü
İlaç nefropatisi
Bölgesel nedenler…
Derin ven yetmezliği
Selülit
Baker hastalığı
Miksödem
Lenfödem
Dr.Karacaların Lipödem ile ilgili 8 mart 2019’da çıkardığı “Lipödem ve Tedavisi” başlıklı kitabında lipödem ile ilgili ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.
http://www.milliyet.com.tr/lipodem-nedir–pembenar-detay-estetik-2343203/
http://www.milliyet.com.tr/lipodem-kadinlarin-kabusu-istanbul-yerelhaber-1214413/
http://www.hurriyetaile.com/sizin-icin/saglik/kadinlarin-kabusu-lipodem_21359.html
http://www.haberturk.com/saglik/haber/1275426-bacak-inceltmede-yag-hucrelerine-kansiz-yaklasim
https://www.youtube.com/watch?v=4dcGVnzv0V0
http://www.posta.com.tr/diz-estetigi-saglik-icin-de-gerekli-haberi-347003
http://www.sozcu.com.tr/hayatim/son-moda/6-soruda-diz-estetigi/
http://www.ntv.com.tr/saglik/diz-estetigi-saglik-icin-de-gerekli,2jMX8IyhFEeIwbBdbBQamg
http://www.milliyet.com.tr/liposuction-a-yeni-rakip-vaser-4-d-istanbul-yerelhaber-1246492/
http://www.hurriyet.com.tr/sorunlu-ayak-bileklerine-son-40078648?noMobile=true
https://ahmetkaracalar.com/agrili-yaglanma-sendromu-lipodem-sozcu/
Dr.Karacalar tarafından yazılmış lipödem ve tedavisi kitabı

Lipödem ve tedavisi kitap